Pewien czas temu w „Poradniku kierowcy” pisałem o pasach bezpieczeństwa, jako jednym z podstawowych systemów chroniących pasażerów samochodu podczas wypadków komunikacyjnych. Poduszki powietrzne (airbag), współdziałając z pasami, mają na celu stosunkowo powolne wytracenie energii kinetycznej użytkowników pojazdu w przypadku nagłego zatrzymania.
Konieczność stosowania biernych systemów bezpieczeństwa wynika z istnienia siły bezwładności. Każde ciało będące w ruchu niejako „chce” w tym stanie pozostać. Mówi o tym pierwsza zasada dynamiki Newtona. Kiedy dojdzie do nagłego zatrzymania samochodu, np. przy uderzeniu w przeszkodę, ciała pasażerów, zgodnie ze swoją bezwładnością zostają „wyrzucone” do przodu. Gdy brakuje systemów bezpieczeństwa, zatrzymują się one nagle i w niekontrolowany sposób na desce rozdzielczej, kierownicy lub innych elementach kokpitu. Wtedy dochodzi do powstania urazów. Strefy zgniotu, poduszki powietrzne oraz pasy bezpieczeństwa pozwalają na powolne i kontrolowane wytracanie energii, chroniąc przed obrażeniami.
Działanie poduszek powietrznych
Na sprawnie działający układ poduszek powietrznych składają się trzy główne części:
- Układu aktywujący poduszkę, czyli czujnik połączony z mikroprocesorami. W przypadku wykrycia odpowiedniego opóźnienia w ruchu (opóźnienie w fizyce jest przeciwieństwem przyspieszenia) dochodzi do aktywacji czujnika, a sygnał jest odpowiednio przetwarzany przez procesory. Jeśli tak skonstruowany system wykryje odpowiednie warunki, dochodzi do uruchomienia kolejnych elementów systemu.
- Generator gazu, którego zadaniem jest napełnienie poduszek. W zależności od typu airbaga, napełnianie odbywa się na różnych zasadach. Poduszki czołowe mogą wypełnić się nieco wolniej, dlatego ich generatory składają się z palnika i stałego paliwa, którego spalanie wyzwala gaz. Poduszki boczne muszą zadziałać około cztery razy szybciej (pasażer znajduje się bliżej słupka bocznego niż deski rozdzielczej), dlatego do ich wypełnienia stosowana jest butla z silnie sprężonym gazem.
- Właściwy airbag, którego rolą jest ochrona użytkowników pojazdu.
Chociaż system wydaje się prosty, dzisiejsze układy cechują się bardzo dużym skomplikowaniem, co bezpośrednio przekłada się na bezpieczeństwo pasażerów. Od momentu zdarzenia do wypełnienia poduszek czołowych mija 40 milisekund. Poduszki boczne wypełniają się jeszcze szybciej, bo w około 10 ms. Przy takich wynikach mrugnięcie okiem (zajmuje mniej więcej 100 ms) wygląda na całą wieczność.
Poduszki powietrzne – zasady bezpieczeństwa
Może się wydawać, że poduszki powietrzne nie wymagają naszej uwagi. Podczas wypadku mają zadziałać i tyle. To jednak błędne myślenie, które może skutkować potencjalnie śmiertelnymi konsekwencjami. Aby uniknąć potencjalnie śmiertelnych konsekwencji, zawsze kieruj się kilkoma zasadami.
Zapinaj pasy bezpieczeństwa. We współczesnych samochodach poduszki i pasy działają wspólnie – niezapięty pas uniemożliwia aktywację airbaga, więc użytkownik pozostaje całkowicie bez ochrony. Oszukiwanie czujników przy pomocy specjalnych wpinek imitujących pas jest także złym pomysłem. W razie wypadku nasze ciało wpadnie w poduszkę powietrzną co może skutkować potencjalnie śmiertelnymi urazami głowy i klatki piersiowej.
Zapewnij sobie odpowiednią pozycję w fotelu. Zbyt duże odchylenie fotela skutkuje zwiększeniem odległości do deski rozdzielczej oraz opóźnieniem zadziałania pasów bezpieczeństwa. W konsekwencji, przed zatrzymaniem ciała, dochodzi do rozwinięcia się ogromnych przeciążeń skutkujących urazami kręgosłupa (szczególnie szyjnego i lędźwiowego). Niestety, siedząc zbyt blisko deski rozdzielczej użytkownicy samochodu narażają się na urazy klatki piersiowej, która przyjmuje w takich przypadkach główną energię kolizji. Aby dowiedzieć się jaka jest zalecana pozycja fotela, zajrzyj do instrukcji obsługi swojego samochodu (bez trudu znajdziesz ją w internecie). Możesz też skorzystać z rad zamieszczonych w filmie poniżej.
Prawidłowo trzymaj kierownicę. Prawidłowe ustawienie i trzymanie kierownicy zapewni ci większą kontrolę nad pojazdem i może umożliwić uniknięcie wypadku. Jeśli jednak do niego dojdzie, otwierająca się poduszka powietrzna może uszkodzić twoje ręce. Aby tego uniknąć, trzymaj obręcz kierownicy z rękami na godzinie 3 i 9. Nigdy nie trzymaj rąk na środkowej części kierownicy!
Nigdy nie kładź nóg na desce rozdzielczej! Jedyną prawidłową pozycją podczas jazdy, jest ta, w której siedzimy prosto ze stopami opartymi na podłodze. Konsekwencje nieprawidłowej pozycji mogą być opłakane.
Jeżeli dziecko podróżuje na przednim siedzeniu, poduszka powietrzna pasażera powinna zawsze zostać wyłączona – tak mówią instrukcje obsługi, które przeczytałem przygotowując ten wpis (pochodziły do Hyundaia, BMW i Mercedesa). Co więcej, wg informacji zamieszczonych przez producentów, dzieci są znacznie bezpieczniejsze, kiedy podróżują na tylnych siedzeniach. Aby dowiedzieć się co zaleca producent twojego samochodu zajrzyj do instrukcji – bez problemu znajdziesz ją w internecie.
Poduszki powietrzne – zagrożenia
Stosowanie airbagów znacznie podniosło bezpieczeństwo użytkowników samochodów. Niestety, nawet jeśli zastosujemy się do wszystkich zasad, możliwe jest odniesienie dodatkowych obrażeń wynikających z zadziałania poduszki.
Do najpoważniejszych powikłań należą uszkodzenia gałki ocznej (wciąż nie zostało jednoznacznie określone, czy jazda w okularach zmniejsza ryzyko tych obrażeń) i uszkodzenia słuchu (hałas podczas uruchomienia airbaga może dochodzić do 160 dB). Trzeba jednak pamiętać, że jeśli nie przestrzegamy zaleceń dotyczących naszej pozycji w samochodzie, lista zagrożeń znacznie się wydłuża i obejmuje obrażenia praktycznie każdej części ciała, poczynając od głowy i kończąc na stopach.
Jedź bezpiecznie
Żaden system, nie ważne jak zaawansowany, nie zdoła zapewnić stuprocentowego bezpieczeństwa użytkownikom auta. Uważna i ostrożna jazda nadal pozostaje kluczową umiejętnością na drodze. Pamiętajcie o tym zawsze, kiedy wsiadacie do samochodu.
Powyższy tekst należy do serii „Poradnik kierowcy”. Kolejne artykuły bez problemu znajdziesz tutaj.
Jeżeli chcesz wiedzieć więcej o udzielaniu pierwszej pomocy, zajrzyj na tę stronę
Jeśli chcesz wiedzieć jeszcze więcej o medycynie, dołącz do mnie na facebooku
https://www.facebook.com/30ucisniec/
grupie 30 uciśnięć – medycyna bez tajemnic
https://www.facebook.com/groups/497178084208741
i instagramie
Brak komentarzy